Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 Roku

Zachować pamięć

Działalność Związku Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 Roku

Z chwilą powstania w 2009 roku Związek Pamięci jest wierny swemu statutowemu zadaniu zachowania pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku jako komunistycznej zbrodni ludobójstwa na Polakach – żołnierzach Armii Krajowej i mieszkańcach Ziemi Augustowskiej, Sejneńskiej, Sokólskiej, Suwalskiej.

W ciągu ostatnich 13 lat Związek Pamięci podejmował wiele zadań i w różnych wymiarach:

– we współpracy ze środowiskami patriotyczno-niepodległościowymi Augustowa (Armii Krajowej, Sybiraków, Koła Historycznego im. Armii Krajowej) obrona Domu Turka w Augustowie od 2009 r.;

– we współpracy ze szkołami – sympozja popularno-naukowe dla uczniów szkół średnich (Suwałki, Ełk) oraz misteria patriotyczno-religijne „W hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej” (Suwałki, Augustów, Sejny);

– wspólpraca z Sekcją Polską Międzynarodowego Stowarzyszenia „Memoriał”, w tym m. in. sesja naukowa na Zamku Królewskim w Warszawie 27 lipca 2014 r. z udziałem Wiceprzewodniczącego tej Sekcji dra Nikity Pietrowa, który przedstawił swoje najnowsze badania i wskazał w Puszczy Augustowskiej niedaleko Gib miejsce kilkudniowego obozu, w którym przetrzymywano aresztowanych przeznaczonych na likwidację;

– w 2013 rodziny Ofiar Obławy Augustowskiej, zrzeszone w ZPOOA 1945 R, zwróciły się do Urzędu Rejestracji i Zbiorów Archiwalnych Federalnej Służby Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej z pytaniem, czy w zasobach archiwalnych znajdują się informacje na temat ich bliskich aresztowanych w czasie Obławy Augustowskiej. Po raz pierwszy po 68. latach instytucja rosyjska potwierdziła fakt masowych aresztowań w lipcu 1945 roku, ale jednocześnie informowała, że nie zna dalszych losów aresztowanych. Korespondencja została przekazana do pionu prokuratorskiego Oddziału IPN w Białymstoku;

– w kwietniu 2012 roku przekazanie Panu Prezydentowi Bronisławowi Komorowskiemu na Wzgórzu w Gibach 13 stanowisk samorządów terytorialnych z obszaru Obławy Augustowskiej o podjęcie działań na najwyższym szczeblu dyplomatycznym ws. wyjaśnienia zbrodni ludobójstwa z lipca 1945 r.;

– we współpracy z I Suwalską Drużyną Harcerzy „Baszta” im. Mariana Piekarskiego został odsłonięty i poświęcony 11 września 2015 r. w Suwałkach Mural Mariana Piekarskiego;

– we współpracy z Młodzieżowym Marszem Niepodłeglości organizowanie uroczystych obchodów Święta Niepodległości;

– od roku 2014 organizowanie w Suwałkach Marszu „Żołnierzy Wyklętych” – Niezłomnych Bohaterów;

– we współpracy z Instytutem Studiów Politycznych PAN akcja internetowa zbierania podpisów pod Apelem do Najwyższych Władz Rzeczypospolitej Polskiej ws. Obławy Augustowskiej (zebrano 13.985 podpisów);

– 18 lipca 2015 r., na Wzgórzu Krzyży w Gibach, w 70. rocznicę Obławy Augustowskiej, ks. Stanisław Wysocki wypowiedział Akt Wybaczenia wobec oprawców;

– we współpracy z Panem Posłem Jarosławem Zielińskim przygotowanie uchwały Sejmu RP z dnia 25 lipca 2014 roku ws. uczczenia pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, ustawy Sejmu RP z dnia 9 lipca 2015 roku ws. ustanowienia Dnia Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, interpelacji poselskiej ws. włączenia do podstawy programowej nauczania historii Obławy Augustowskiej  z dnia 19 lutego 2015 roku;

– 15 sierpnia 2016 roku Prezydent RP Andrzej Duda i Biskup Polowy Józef Guzdek włączyli Męczenników Obławy Augustowskiej do Panteonu Bohaterów Narodowych – Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie, co było ukoronowaniem naszych wysiłków;

– w 2015 r. we współpracy z Oddziałem IPN w Białymstoku wydanie dodruku „Listy ofiar Obławy Augustowskiej” (1 tys. egz.);

– we współpracy z Fundacją „Pamiętamy” wydanie dodruku publikacji Kazimierza Krajewskiego i Tomasza Łabuszewskiego pt. „Polegli na straconych posterunkach” (2 tys. egz.);

– trzy wydania albumu pt. „W hołdzie Ofiarom Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku” (3 tys. egz.);

– dzięki wsparciu Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce Okręgu 2. z Nowego Jorku wydanie 50 tys. egz. komiksu pt. „Zabrane życia 1945” autorstwa Sławomira Rafalskiego i Adama Parczyńskiego – komiks trafił do wszystkich szkół w Polsce;

– we współpracy z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Białymstoku i Aresztem Śledczym w Suwałkach oraz w porozumieniu z prof. Andrzejem Strumiłło ustawienie w 2017 roku 643 krzyży, również wymiana dużego krzyża (groził upadkiem) na symbolicznej nekropolii w Gibach (2020 r.);

– 16 września 2015 roku udział ks. Stanisława Wysockiego w konferencji nt. Obławy Augustowskiej w Parlamencie Europejskim w Brukseli, a w następnym roku wraz z dr Teresą Kaczorowską wśród Polonii w Hamburgu;

– współpraca z Panią dr Teresą Kaczorowską, autorką trzech książek poświęconych Obławie Augustowskiej;

– tablice pamięci: Komnata Matki Bożej na Jasnej Górze (3 maja 2014 r.), Konkatedra pw. Świętego Aleksandra w Suwałkach (4 października 2015 r.), Bazylika Mniejsza pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach (29 maja 2016 r.), Bazylika Mniejsza pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Augustowie (12 lipca 2016 r.), Kościół pw. Świętego Antoniego Padewskiego w Sokółce (16 października 2017 r.), Kościół pw. Matki Bożej Anielskiej w Lipsku (20 października 2019 r.);

– dzięki wsparciu Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce Okręgu 2. w Nowym Jorku powstały pomniki Ofiar Obławy Augustowskiej w Suwałkach (17 czerwca 2018 r.), Augustowie (23 września 2019 r.), Sokółce (21 września 2020 r.);

– we współpracy z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Białymstoku i Instytutem Pamięci Narodowej zostało upamiętnionie ostatnie miejsce, w którym były przetrzymywane Ofiary przed Ich wywózką na likwidację. W tym miejscu na skrzyżowaniu dróg: Giby – Rygol i Frącki – Stanowisko Puszczy Augustowskiej stanął Pomnik Tymczasowego Obozu Ofiar Obławy Augustowskiej.

Zanim powstał Związek Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej 1945 Roku i zanim nastąpiły wyżej wymienione wydarzenia, to 26 lipca 1992 roku miał miejsce doniosły akt – poświęcenie symbolicznej nekropolii w Gibach: krzyża, ołtarza granitowego, tablic z nazwiskami Ofiar, którego dokonał ks. Stanisław Wysocki – przedstawiciel rodzin Ofiar, który stracił ojca i dwie siostry.